ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆಗೆ ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ....
ಜಾಗತಿಕ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟವು ಡಾಲರ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬೇಕು ಎಂದು ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟವು ಡಾಲರ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯಿತು. ಅನೇಕ ದೇಶಗಳು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೂಲಕ ಡಾಲರ್ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿತ್ತೀಯ ಮೀಸಲುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿನ ಏರಿಳಿತಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಯುಎಸ್ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಡಾಲರ್ ಮೀಸಲು ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಯುಎಸ್ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಹೂಡಿಕೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಡಾಲರ್ನ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ವಿಶ್ವದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು. ಯುಎಸ್ನಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರ ಸಮಸ್ಯೆ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಫೆಡರಲ್ ರಿಸರ್ವ್ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಯುಎಸ್ ಠೇವಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೊರೋನ ವೈರಸ್ ಮತ್ತು ರಶ್ಯ-ಉಕ್ರೇನ್ ಯುದ್ಧದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಯುಎಸ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದರಿಂದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಆಮದಿನ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊರೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಂದ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಆಮದುಗಳು ದುಬಾರಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ
ರೂಪಾಯಿಯ ಕುಸಿತದಿಂದ ಯಾರಿಗೆ ಹೊರೆಯಾಗಿದೆ?
ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯ ಕುಸಿಯುವ ಹೊರೆ ನೇರವಾಗಿ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹೊರೆಯಾಗಲಿದೆ. ಭಾರತದ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾವತಿಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೊರೆ ಇರುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಬೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ, ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಅದರ ಹೊರೆಯು ಜನರ ಮೇಲೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಲು ತೊಡಗಿದರೆ, ಅದು ಜನರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊರೆಯಾಗಲಿದೆ. ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಅಸಾಧಾರಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೇರ್ಪಡೆಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ರೂಪಾಯಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಬೇಕಾದರೆ, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉದ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನವೋದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ನೀತಿಯನ್ನು ದೇಶೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ಯೋಜಿತ ನೀತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಗತಿಯ ನಿರಂತರ ಪರಾಮರ್ಶೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ, ದೇಶದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ.
ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ
ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಾಲರ್ ಬಲವರ್ಧನೆಯಿಂದಾದ ಅಸ್ಥಿರತೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಕರೆನ್ಸಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಡಾಲರ್ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಡಾಲರ್ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಪ್ರಿಲ್ 2022ರಿಂದ, ಇದು ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕರೆನ್ಸಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 35 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಮಾರಾಟಮಾಡಿದೆ. ಈ ಮಾರಾಟಗಳ ಪ್ರಭಾವವು ನಮ್ಮ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀರಿದೆ. ದೇಶದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹವು 2022ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 633.6 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ನಿಂದ 13.88ರಷ್ಟು ಕುಸಿದು 545.6 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಆಗಿದೆ. ಭಾರತದ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ರಶ್ಯದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹ ಶೇ.10ರಷ್ಟು ಮತ್ತು ಇಂಡೋನೇಶ್ಯ ಶೇ.9ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿದೆ. ಆದರೂ, ತೈವಾನ್ನ ವಿದೇಶಿ ಮೀಸಲು ಕೇವಲ 0.53 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಕುಸಿದಿದೆ. ತನ್ನ ಕ್ರಮಗಳಿಂದ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರೂಪಾಯಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕುಸಿಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣದುಬ್ಬರ ಮತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕುಸಿದರೆ, ಅದು ವಿದೇಶಿ ಮೀಸಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ಅಪಾಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ಡಾಲರ್ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಮೌಲ್ಯ
ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕರೆನ್ಸಿಯಾದ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವು ಅನೇಕ ದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ. ಮೇ 2021ರಿಂದ, ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ‘ಯುರೋ’ ಕರೆನ್ಸಿ ಶೇಕಡಾ 19ರಷ್ಟು, ಬ್ರಿಟಿಷರ ಪೌಂಡ್ ಶೇಕಡಾ 20 ಮತ್ತು ಜಪಾನಿನ ‘ಯೆನ್’ ಶೇಕಡಾ 28 ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿದ್ದರೆ. ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯ ಶೇ.8ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿದೆ. ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಫೆಡರಲ್ ರಿಸರ್ವ್ ಕೈಗೊಂಡ ವಿತ್ತೀಯ ನೀತಿಗಳು ಯುಎಸ್ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಹಣದುಬ್ಬರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಬಡ್ಡಿದರಗಳು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸ್ಥಿರತೆಯು ಡಾಲರ್ನ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವು ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 1980 ಮತ್ತು 1985ರ ನಡುವೆ, ಡಾಲರ್ ಸುಮಾರು 47 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಏರಿತು. 2002ರಲ್ಲಿ, ಜಗತ್ತು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. 1980-85ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಡಾಲರ್ ಏರಿಕೆಯ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ‘ಪ್ಲಾಝಾ ಅಕಾರ್ಡ್’ ಮೂಲಕ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿತ್ತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇಂದಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಸ್ವಲ್ಪಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಯುಎಸ್ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯವು ಬಲವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಭಾರತ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದೆ?
ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಡುವೆಯೂ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಪೋರ್ಟ್ ಫೋಲಿಯೊ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದು ಸಂತೋಷದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಬಲವಾದ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿತ್ತೀಯ ಮೀಸಲುಗಳು ಸಹ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಇಂದಿನ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಕರೆನ್ಸಿ ಮೌಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಕುಸಿತವನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಒಂದಿಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ವ್ಯಾಪಾರದ ಉದಾರೀಕರಣ, ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತರುವುದು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿರತೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಿ, ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವ, ಉದಾರೀಕರಣ ನೀತಿಗಳು, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರೆ, ಭಾರತವು ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯಬಹುದು.