ಜಾತ್ಯತೀತತೆ, ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಆರ್.ಎನ್. ರವಿಯವರು ‘‘ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂ ಎಂಬುದು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಚರ್ಚ್ ಮತ್ತು ರಾಜನ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷದ ನಂತರ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು, ಆದರೆ ಭಾರತವು ಧರ್ಮ ಕೇಂದ್ರಿತ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅಸುರಕ್ಷಿತ ಪ್ರಧಾನಿಯಿಂದ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ’’ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯು ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಚರ್ಚೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.
ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ತೀರ್ಪುಗಳು ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿರುವ ಜಾತ್ಯತೀತವಾದವು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲ, ಆದರೆ ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು. ಇದು ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು, ಧರ್ಮಗಳು, ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸುವ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಅಡಿಪಾಯದೊಂದಿಗೆ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬಲಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನವು ಕೇವಲ ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯನ್ನು ಒಂದು ಪದವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆತ್ಮ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ೪೨ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂ ಅನ್ನು ಪೀಠಿಕೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವು ಈಗಾಗಲೇ ಈ ತತ್ವವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದಲ್ಲ, ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳ ನಡುವೆ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಾತೃತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಎಂದರೆ ರಾಜ್ಯವು ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ತಡೆಗೋಡೆಯಾಗಲು ಬಿಡದೆ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವು ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಅದರ ಏಕತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮದ್ರಸ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವು ಸಹಬಾಳ್ವೆ ನಡೆಸಬಹುದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಈ ಕಾನೂನನ್ನು ಅಮಾನ್ಯಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಮದ್ರಸಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ದೇಶದ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ತತ್ವವು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಮಾಜದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಭಾರತೀಯ ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಣವಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗದೆ ರಾಜ್ಯವು ಜಾತ್ಯತೀತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನವು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲು ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನವು ವಿವಿಧ ಧರ್ಮಗಳು, ಜಾತಿಗಳು, ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬಾಳಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂ ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಧರ್ಮದ ತಟಸ್ಥತೆಯಲ್ಲ; ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳಿಗೆ ಗೌರವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ವಿತರಿಸುವ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಧರ್ಮದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತಾರತಮ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ಶಿಕ್ಷಣ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವಾಗ, ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿರುವ ಸಮಾನತೆ, ಭ್ರಾತೃತ್ವ ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯ ತತ್ವಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ತಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯನ್ನು ಸಂಕುಚಿತವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಾರದು ಎಂದೂ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ದೃಢವಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. ಈ ತತ್ವದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆಧಾರಸ್ತಂಭವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಸಮಾನತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯರನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಕೃತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ವರ್ಗಗಳು ಸಾಮರಸ್ಯದಿಂದ ಸಹಬಾಳ್ವೆ ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ, ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವಾಗ ತಮ್ಮ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಈ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು. ಧಾರ್ಮಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯು ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಮೃದ್ಧ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಸಾಮರಸ್ಯ ಮತ್ತು ಸಹಬಾಳ್ವೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ತತ್ವವು ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಏಕತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇದು ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವು ಸಂವಿಧಾನದ ಈ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು, ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಆತ್ಮವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗವು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಮಾನತೆಯ ತತ್ವದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲರ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ತತ್ವದ ಮೂಲಕ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಸಹಬಾಳ್ವೆಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಕಲಿಸುವುದು ಸಂವಿಧಾನದ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.
