ವಚನಗಳೇ ಬೇರೆ, ವೇದಗಳೇ ಬೇರೆ ಈ ಎರಡರ ಹೋಲಿಕೆ ಸಲ್ಲದು

ಅಂದು 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಹೊಸತನವನ್ನು ವೈದಿಕ ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತ್ತಾದರೆ ಶರಣರು ಬರೆದಿರುವ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿತ್ತೇ? ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಟೀಕೆಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಾಡುವುದೇ ಆಗಿದ್ದರೆ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಶರಣರ ಸಾಮೂಹಿಕ ವಧೆ ಮಾಡಿಸಿದವರು ಯಾರು?

ಬಸವಣ್ಣನವರನ್ನು ಇತ್ತಿತ್ತಲಾಗಿ ವೇದ ಮತ್ತು ಲಿಂಗತತ್ವದ ಸಮನ್ವಯಕಾರರೆನ್ನಲು ಕೆಲವೊಂದು ಮನುವಾದಿಗಳ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಜನರನ್ನು ದಾರಿತಪ್ಪಿಸುವ, ಸತ್ಯವನ್ನು ತಿರುಚುವ ಹುಸಿ ಪ್ರಯತ್ನ. ಇಡೀ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವನ್ನು ಹಾಗೂ ಧರ್ಮದ ಜನಾಂಗವನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನುಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಳಿಸಿಹಾಕುವ ಪ್ರಯತ್ನ.

ಸನಾತನ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಹೊಸತನಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಟೀಕೆ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವವರುಂಟು. ‘ಸನಾತನ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮವು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಬಂದ ದಾರ್ಶನಿಕರು, ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಮಹಾಪುರುಷರು ಮಾಡಿದ ಟೀಕೆ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದೆ’. ಮುಂದುವರಿದು ‘12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣ ನವರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿ, ಪ್ರಮಾದಗಳ ಧ್ವನಿಎತ್ತಿ, ಬೇಕಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟು, ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲಿ ಕಟುವಾದ ಟೀಕೆಮಾಡಿ ಧರ್ಮ ಉತ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದ ದಾರ್ಶನಿಕ’ ಎಂಬ ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರಿದು ‘ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ನಂತರ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಸನಾತನಧರ್ಮ ಸುಧಾರಕ ಹಾಗೂ ಸಮರ್ಥಕ’ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇವರ ಈ ವಾದದ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆ ಸತ್ಯದ ಓರೆಗಲ್ಲಿಗೆ ಹಚ್ಚಿ ನೋಡಬೇಕಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ.

ಬಸವಣ್ಣನವರು ಸನಾತನ ವೈದಿಕಧರ್ಮ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಆ ಧರ್ಮ ಒಪ್ಪಿದವರಾಗಿರುವುದು ನಿಜವಲ್ಲ. ಸಾವಿರಾರು ಶರಣರು ತಮ್ಮ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದು ಲಿಂಗವಂತ ಧರ್ಮ, ಎಮ್ಮದು ಬಸವ ಧರ್ಮ, ಶರಣ ಧರ್ಮ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಹೇಳಿದರೇ ಹೊರತು ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿಯೂ ಶರಣರು ತಮ್ಮದು ಸನಾತನ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮ ಎಂದು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಒಂದೊಮ್ಮೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ವೈದಿಕರು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರನ್ನು, ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಹಾಗೂ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಸನಾತನಧರ್ಮದ ಆಚಾರ್ಯತ್ರಯರು ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಂತೆ ಬಸವಣ್ಣನವರನ್ನು ಅದೇ ಆಚಾರ್ಯರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಏಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ?

ಬಸವಣ್ಣನವರಾಗಲಿ, ಶರಣರಾಗಲಿ ವೇದಗಳಲ್ಲಿನ ಯಾವ ಅಂಶವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗಬೇಕಲ್ಲವೆ?. ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಮೂವತ್ತಮೂರು ಕೋಟಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ?, ವೇದಪುರುಷರೆಂದು ಗೋತ್ರಪುರುಷರೆಂದು ಹೇಳುವ ಮಹರ್ಷಿಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿದ್ದರೆ? ವೇದಗಳಲ್ಲಿನ ಕರ್ಮಕಾಂಡ ಒಪ್ಪಿದ್ದರೆ?

ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಡುವ ಇಂದ್ರ, ಅಗ್ನಿ, ವರುಣ, ವಾಯು, ಚಂದ್ರ, ಸೂರ್ಯ ಹೀಗೆ ಒಟ್ಟು ಮೂವತ್ತಮೂರು ಕೋಟಿ(ಉಚ್ಚತಮ ಶ್ರೇಷ್ಠ) ಯಾವ ದೇವತೆಯನ್ನು ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ತಮ್ಮ ದೇವರೆಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಅವರ ವಚನಗಳೇ ಸಾಕ್ಷಿ.

ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಗೋತ್ರಪುರುಷರೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಶ್ಯಪ, ಅತ್ರಿ, ಭಾರದ್ವಾಜ, ಶಾಂಡಿಲ್ಯ ಭೃಗು, ಗೌತಮ, ವಶಿಷ್ಠ, ಉಪಮನ್ಯು ಮುಂತಾದ ಮಹರ್ಷಿಗಳೇ ಶ್ರೇಷ್ಠರು, ಆದರ್ಶಪ್ರಾಯರು, ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯರು ಪೂಜ್ಯರು.

ಆದರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನು ಸಮಾಜ ದಶ್ಶು, ಅಸ್ಪಶ್ಯರೆಂದು, ಶೂದ್ರರೆಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತೋ ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾದ ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯ, ಡೋಹಾರ ಕಕ್ಕಯ್ಯ, ನಾಗಿಮಯ್ಯ, ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಯ್ಯ, ಅಂಬಿಗರ ಚೌಡಯ್ಯ, ಬೇಡರ ಶ್ವಪಚಯ್ಯ, ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳು, ಒಕ್ಕಲಿಗ ಮುದ್ದಣ್ಣ, ಆಯ್ದಕ್ಕಿ ಮಾರಯ್ಯ, ನುಲಿಯ ಚಂದಯ್ಯ, ಹೂಗಾರ ಮಾದಯ್ಯ, ಮಾದಾರ ಧೂಳಯ್ಯ, ಕುರುಬ ಗೋಲ್ಲಾಳ, ಸತ್ಯಕ್ಕ, ಕಾಳವ್ವೆ, ಹಡಪದ ಅಪ್ಪಣ್ಣ, ಲಿಂಗಮ್ಮ ಮುಂತಾದವರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಶಿವಶರಣರು, ಆದರ್ಶಪ್ರಾಯರು, ಅಗ್ರಗಣ್ಯರು, ಪೂಜ್ಯರು.

ಬಸವಣ್ಣನವರು ಇಂತಹ ಶರಣರೇ ತನ್ನನ್ನು ಹೆತ್ತವರೆಂದು, ಗೋತ್ರಜರು, ತಾನು ಇವರ ತೊತ್ತಿನ ಮಗನೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅವರ ಈ ವಚನಗಳ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳೇ ಸಾಕ್ಷಿ. ‘‘ಅಪ್ಪನು ನಮ್ಮ ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯ, ಬೊಪ್ಪನು ನಮ್ಮ ಡೋಹಾರ ಕಕ್ಕಯ್ಯ, ಚಿಕ್ಕಯ್ಯ ನಮ್ಮಯ್ಯ, ಅಣ್ಣನು ನಮ್ಮ ಕಿನ್ನೂರಿ ಬ್ರಮ್ಮಯ್ಯ’’.

ಕುಲತಿಲಕ (ಎಲ್ಲ ಕುಲಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ) ನಮ್ಮ ಮಾದಾರಚೆನ್ನಯ್ಯ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ ಸ್ವತಃ ಬಸವಣ್ಣನವರು. ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರಿದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ‘‘ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯನು ತಿಂದು ಉಗುಳಿದ ತಾಂಬೂಲವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ ಬದುಕುವೆನಯ್ಯ’’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿಯೂ ಯಾವ ಶರಣರಾಗಲಿ, ಬಸವಣ್ಣನವರಾಗಲಿ, ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಗೋತ್ರಪುರುಷ ಮಹರ್ಷಿಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಮೂವತ್ತಮೂರು ಕೋಟಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಅವರ ಆದರ್ಶವನ್ನಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ವಚನಗಳಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಬದಲಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ವಚನದಲ್ಲಿ ‘‘ಭಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದ ಬಡವ ನಾನಯ್ಯ. ಕಕ್ಕಯ್ಯನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಬೇಡಿದೆ. ಚೆನ್ನಯ್ಯನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಬೇಡಿದೆ ದಾಸಯ್ಯನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಬೇಡಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಪುರಾತನರು ನೆರೆದು ಭಕ್ತಿಯ ಭಿಕ್ಷೆಯನಿಕ್ಕಿದಡೆ ಎನ್ನ ಪಾತ್ರೆ ತುಂಬಿತ್ತು ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ’’ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿಯೂ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಗೋತ್ರಪುರುಷ ಮಹರ್ಷಿಗಳನ್ನು, ದೇವತೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಅಂಗಲಾಚಿದ್ದಾಗಲಿ ಆಶ್ರಯಿಸುವುದಾಗಲಿ ಯಾವ ವಚನಗಳಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲ.

‘‘ವೇದಗಳು ಗಡ ನಡುಗಿದವು, ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಕೈಜಾರಿ ಬಿದ್ದವೊ ...’’ ಹೀಗೆ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ವೇದಗಳನ್ನು ಮಾನ್ಯಮಾಡುವುದು ಒತ್ತಟ್ಟಿಗಿರಲಿ ಬದಲಿಗೆ ಶರಣರ ಆದರ್ಶ ವಿಚಾರಧಾರೆ ವೇದಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಸಾಗಿದ್ದವು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಅವರ ಬಹಳ ವಚನಗಳೇ ಸಾಕ್ಷಿ.

ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕರ್ಮಕಾಂಡದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಹರನ ಅಂಶಜನಾದ ವೀರಭದ್ರನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮನ ಮಗನಾದ ದಕ್ಷ ಪ್ರಜಾಪತಿಯ ರುಂಡ ಕಡಿದು ಹಾಕಿದ, ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದ್ದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ವೀರಭದ್ರ ದೇವರ ಪರ ಸಮರ್ಥಿಸಿರುವುದು ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಅವರ ವಚನಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ವೇದಗಳ ಹಾಗೂ ಯಜ್ಞಗಳ ಪರ ಸಮರ್ಥಿಸದೆ ಅದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದ ವೀರಭದ್ರ ದೇವರ ಪರ ನಿಂತಿರುವುದು ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ನಿಲುವು ವೇದಗಳ ಪರ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಬಸವಾದಿ ಪ್ರಮಥರು ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ಮೂರ್ತಿಪೂಜೆಯನ್ನು, ಬಲಿಕೊಡುವ ಪದ್ಧತಿ, ಸ್ವರ್ಗ ನರಕಗಳನ್ನು, ಪುನರ್ಜನ್ಮ, ಬಹುದೇವೊಪಾಸನೆ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಖಡಾಖಂಡಿತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಘನಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗುವಂತೆ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವಾದ ಮಾಡುವವರು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಹಾಗೂ ವಚನಸಾಹಿತ್ಯದ ಘನತಿರುಳು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶ ಅಧರ್ಮ ನಾಶ ಮಾಡಿ ಧರ್ಮ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿರುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟ. ಹಾಗಾದರೆ ಅಧರ್ಮ ಎಂದರೆ ಯಾವುದು? ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ 1 ಶ್ಲೋಕ 41ರಿಂದ 45ರಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮ ಎಂದರೆ ಏನು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ಇದೆ. ಆ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ‘‘ವರ್ಣಸಂಕರವೇ ಅಧರ್ಮ’’ ಎಂದು ಹೇಳಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ವರ್ಣ ಸಂಕರವೆಂದರೆ ವರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಏರುಪೇರಾಗುವುದು, ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಕನ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಳಜಾತಿಯವನು ಮದುವೆಯಾಗುವುದು, ಕೆಳಜಾತಿಯವನು ಶೂದ್ರನು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯವರು ಮಾಡುವ ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರ, ಆಚಾರ್ಯನಾಗುವುದು, ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವುದು ಹೀಗೆ ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹದಗೆಟ್ಟು ನಾಶದತ್ತ ಹೋಗುವುದೇ ವರ್ಣಸಂಕರವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ ವರ್ಣಸಂಕರವನ್ನು ಅಧರ್ಮವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ ಅಧರ್ಮ ನಾಶಮಾಡಿ ವರ್ಣವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪುನರ್‌ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದೇ ಧರ್ಮ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.

ಆದರೆ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ವರ್ಣವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಅಮಾನವೀಯವಾದದ್ದು, ಅಗ್ರಜನಿಂದ ಅಂತ್ಯಜನವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಶಿವಭಕ್ತನೆಂಬೆನಯ್ಯ, ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಂದೊಂದು ನ್ಯಾಯ ಸಲ್ಲದು ಎಂದು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಹೊಸ ಸಮಾನತೆಯ ಸಮಾಜ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಸ್ವಯಂ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳ ‘‘ಹೊಲೆಗಂಡಲ್ಲದೆ ಪಿಂಡದ ನೆಲಗಾಶ್ರಯವಿಲ್ಲ. ಜಲಬಿಂದು ವ್ಯವಹಾರ ಒಂದೇ ಇರಲು ಕರ್ಣದಲಿ ಜನಿಸಿದವರುಂಟೆ ಜಗದೊಳಗೆ’’ ‘‘ನೆಲವೊಂದೇ ಹೊಲಗೇರಿ ಶಿವಾಲಯಕ್ಕೆ’’ ಇಂತಹ ಕೆಲವೊಂದು ಸಾಲುಗಳೇ ಸಾಕ್ಷಿ

ಸಮಗಾರ ಹರಳಯ್ಯನ ಮಗ ಹಾಗೂ ವಿಪ್ರ ಮಧುವರಸನ ಮಗಳ ಜೊತೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ವರ್ಣಸಂಕರಕ್ಕೆ, ಜಾತಿನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣಕರ್ತರಾದರು. ಮಧುವರಸರು ವಿಪ್ರಕುಲದವರಾದರೂ ಅಂದು 12ನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ತ್ಯಾಗಕ್ಕೆ ನಾವು ತಲೆಬಾಗಲೆಬೇಕು.

ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಮಹಾಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಬೇಡಕುಲದ ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭುಗಳನ್ನು ಕೂರಿಸಿದರು. ಧರ್ಮದ ಅಧಿಕಾರ ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು.

ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ವೈದಿಕ ಪರಂಪರೆಯಾಗಲೀ, ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ, ಗ್ರಹಸ್ಥ, ವಾನಪ್ರಸ್ಥ ಮತ್ತು ಸನ್ಯಾಸ ಆಶ್ರಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದಾಗಲಿ, ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಲಿ, ಮೂರ್ತಿಪೂಜೆ, ಯಜ್ಞಪರಂಪರೆಯಾಗಲಿ, ಇಂದ್ರ, ಚಂದ್ರ, ವಾಯು, ವರುಣ ಮುಂತಾದ ಮೂವತ್ತಮೂರು ಕೋಟಿ ದೇವತೆಗಳಾಗಲೀ, ಸ್ವರ್ಗ-ನರಕಗಳೇ ಆಗಲೀ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದ ಮೇಲೆ ಶರಣರು ವೇದ ಮತ್ತು ಲಿಂಗತತ್ವದ ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸಿರುವುದಾದರೂ ಏನು? ‘‘ವೇದಶಾಸ್ತ್ರ ಆಗಮ ಪುರಾಣಂಗಳೆಲ್ಲವು ಕೊಟ್ಟಣವ ಕುಟ್ಟಿದ ನುಚ್ಚು ತೌಡುಕಾಣಿಭೊ! ಅವಕುಟ್ಟಲೇಕೆ ಕುಸುಕಲೇಕೆ’’ ಎಂದು ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ವೇದ, ಶಾಸ್ತ್ರ, ಆಗಮ, ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆ ಇಲ್ಲದ ನಾಣ್ಯದಂತೆ ನುಚ್ಚು ತೌಡುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ಯುಗಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ನಡೆದುಬಂದಂತಹ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಲ್ಲದೆ ಒಂದು ಹೊಸದಾದನ್ನು ಪ್ರತೀಕಾಲದಲ್ಲೂ ಪ್ರಸಕ್ತವಾದ ನವಸಮಾಜದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ಸತ್ಯದ ಪಥ, ಸಮಾನಬದುಕು, ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಸ್ವಧರ್ಮ ಆಚರಿಸುವ, ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬದುಕುವ, ಸರ್ವರಿಗೂ ಒಂದೇ ನ್ಯಾಯ ತರುವ ನವಸಮಾಜದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು.

ಅಂದು 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಹೊಸತನವನ್ನು ವೈದಿಕ ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತ್ತಾದರೆ ಶರಣರು ಬರೆದಿರುವ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿತ್ತೇ? ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಟೀಕೆಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಾಡುವುದೇ ಆಗಿದ್ದರೆ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಶರಣರ ಸಾಮೂಹಿಕ ವಧೆ ಮಾಡಿಸಿದವರು ಯಾರು?

ಹರಳಯ್ಯನ ಮಗನ ವಿವಾಹ ವಿಪ್ರ ಮಧುವರಸರ ಮಗಳ ಜೊತೆ ನಡೆದಿದ್ದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವುದು ವೈದಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದವು ಎಂದಲ್ಲವೆ? ಅಂದರೆ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ವೀರೋಧವಾಗಿದ್ದು ವೇದಗಳು ಮತ್ತು ವಚನಸಾಹಿತ್ಯ, ಲಿಂಗತತ್ವ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆಯಂತಲ್ಲವೆ ?

ಶಂಕರ, ಮಧ್ವ, ರಾಮಾನುಜ ಆಚಾರ್ಯತ್ರಯರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿರುವ ಅದ್ವೈತ, ದ್ವೈತ, ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗೆ ವೇದ, ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರ, ಉಪನಿಷತ್‌ಗಳೇ ಆಧಾರ ಎಂಬುದು ನಿರ್ವಿವಾದ. ಅದರಂತೆ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿಯವರು ವೇದಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರೆಂಬುದು ಸಹ ನಿರ್ವಿವಾದ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ದಾಸಸಾಹಿತ್ಯ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿದ್ದವು. ಅದನ್ನು ಸಹ ಯಾರೂ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ.

ಬೌದ್ಧ ಪರಂಪರೆ, ಜೈನ ಪರಂಪರೆ, ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಪರಂಪರೆ, ಸಿಖ್ಖಧರ್ಮ, ಜ್ಯೋತಿಬಾ ಫುಲೆಯವರ ಸತ್ಯಶೋಧಕ ಸಮಾಜ ಇವುಗಳು ವೈದಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾದವುಗಳೆಂಬುದು ಸಹ ನಿರ್ವಿವಾದ. ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಹೇಳಿರುವ ಸರ್ವ ಜನಾಂಗದ ಶಾಂತಿಯ ತೋಟ ಎಂಬಂತೆ ವಿಶ್ವದಲಿಯೇ ಭಾರತವು ಬಹುಭಾಷೆ, ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಬಹುಜನಾಂಗದಿಂದ ಕೂಡಿದಂತೆ ಬಹು ಧರ್ಮಗಳಿಂದಲೂ ಕೂಡಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಅಭಿಮಾನ ಪಡಬೇಕು, ಅವುಗಳನ್ನು ಯಥಾವತ್ತಾಗಿ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಾಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅವುಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಮೂಗಿನ ನೇರಕ್ಕೆ ಬಳಸುವುದು ಸಮಂಜಸವಲ್ಲ. ಅಂತಹುದು ಬಹಳ ದಿನ ಉಳಿಯಲಾರದು.

ಹಿಂದೆ ತಥಾಗತ ಗೌತಮ ಬುದ್ಧರನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಇಡೀ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮವನ್ನು ವೈದಿಕ ಧರ್ಮದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯಿತು. ಆದರೆ ಜನ ಒಪ್ಪಬೇಕಲ್ಲ? ಇಂದಿಗೂ ವೈದಿಕ ಪರಂಪರೆಯವರು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎಲ್ಲ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಪೂಜಿಸುವಂತೆ ಬುದ್ಧರನ್ನು ಒಪ್ಪುತ್ತಿಲ್ಲ, ಪೂಜಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಬೌದ್ಧಮತ, ವೈದಿಕಮತ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದರಿಂದ. ಇಂದಲ್ಲ ನಾಳೆ ಕೊನೆಗೆ ಸತ್ಯವೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಸತ್ಯವನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವ ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡದೆ ಉದಾತ್ತ ಮನೋಭಾವ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಇದೇ ನಿಜವಾದ ಭಾರತೀಯತೆ.