ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಧರ್ಮವೆಂದು ಸಾಧಿಸಲು ಯಾರಿಂದಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ: ಪೇಜಾವರ ಶ್ರೀ

ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಧರ್ಮವೆಂದು ವಾದಿಸುವವರು ಕಳುಹಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಏನೂ ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳಿಲ್ಲ. ವೈದಿಕಧರ್ಮಕ್ಕೂ ಲಿಂಗಾಯತಧರ್ಮಕ್ಕೂ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆಯಷ್ಟೆ.ಇದರಿಂದ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆಯೆಂದು ಸಿದ್ಧವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ದ್ವೈತ ಅದ್ವೈತಗಳಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ತೀವ್ರ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದ್ದರೂ ಅವೆರಡೂ ವೈದಿಕಧರ್ಮ ಹಾಗೂ ಹಿಂದೂಧರ್ಮ ಆಗಿಲ್ಲವೇ? ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪದ ಅನೇಕ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವಾಗಿದೆಯೆಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಇವೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವೆಂದು ವಾದಿಸುವ ಯಾರೂ ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ಉತ್ತರ ನೀಡಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಧರ್ಮವೆಂದು ಸಾಧಿಸಲು ಯಾರಿಂದಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಶ್ರೀ ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು, ಎಂ.ಬಿ.ಪಾಟೀಲ್ ಮತ್ತು ಜಾಮದಾರರು ನನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ನೀಡಿದ ಹೇಳಿಕೆಗೆ ನನ್ನ ಸೌಹಾರ್ದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ.

ನಾನು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಪಂಥಾಹ್ವಾನ ಶಬ್ದ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನೇ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಬಹಿರಂಗ ಆಹ್ವಾನವೆಂದೂ ಹೇಳಿಲ್ಲ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಮಂದಿ ಸ್ನೇಹ ಸಂವಾದವನ್ನು ಮಾಡೋಣವೆಂದೇ ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಜಾಮದಾರರು ಮೊದಲು ನನ್ನ ಜೊತೆಗೆ ಸಿದ್ಧನಿದ್ದೇನೆಂದು ಹೇಳಿ ನನ್ನ ಜೊತೆಗೆ ಚರ್ಚೆಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಮತ್ತೆ ಹೇಳಿದ್ದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ‘ದೈರ್ಯವಿದ್ದರೆ’ ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವುದು ಬೇಡ. ಸತ್ಯದ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಲಿ ಎಂಬ ಏಕೈಕ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆ ಶಬ್ದವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದೇನೆ. ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮ ಹಿಂದೂಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆಯೆಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಯಾಕೆ ನಿಮಗೆ ಹಠ ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಮತವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಲ್ಲವೆಂದು ನಿಮಗೆ ಯಾಕೆ ಹಠವೆಂದು ನಾನು ಸೌಜನ್ಯ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವು ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಬೇಕು. ಲಿಂಗಾಯತರು ಹಿಂದೂಗಳಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಬಾರದೆಂಬ ಏಕೈಕ ಸದುದ್ದೇಶದಿಂದ ಸಹೋದರ ಭಾವದಿಂದ ನಾನು ಇಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಅನೇಕ ಸಲ ನೀಡಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಲಿಂಗಾಯತದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವ ದೋಷವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಿಲ್ಲ. ಬಸವಣ್ಣನ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಗೌರವವೇ ಇದೆ. ಸಹೋದರನು ತಾನು ಬೇರೆಯೇ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆಂದು ಪ್ರವೃತ್ತಿಸಿದಾಗ ಉಳಿದ ಸಹೋದರರು ನಮ್ಮ ಜೊತೆಗೇ ಇರಬೇಕೆಂದು ಕೇಳುವುದು ತಪ್ಪಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ಎಂಬುದನ್ನೂ ಅನೇಕಬಾರಿ ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ.

ಹಿಂದೂಧರ್ಮ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥವೇನು? ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸೋಣ. ಹಿಂದೂ ಎಂಬುದು ಧರ್ಮವಾಚಕವಲ್ಲ. ಹಿಂದೂ ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ದೇಶವಾಚಕವಾಗಿದೆ. ಸಿಂದೂ ಶಬ್ದದಿಂದ ಇದು ಹುಟ್ಟಿದೆ. ವಿದೇಶಿಯರು ಸಿಂದೂ ನದಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಈ ದೇಶವನ್ನೇ ‘‘ಸಿಂದೂ’’ ಎಂದು ಕರೆದರು. ಸಿಂದೂ ಶಬ್ದವೇ ಹಿಂದೂ ಎಂದು ಪರಿಣಾಮಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ದೇಶವನ್ನೇ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನ, ಹಿಂದೂದೇಶವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಕವಿ ಇಕ್ಬಾಲರು ‘‘ಸಾರೆ ಜಹಾಂಸೇ ಅಚ್ಚಾ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನ ಹಮಾರ ಹೈ’’ ಎಂದು ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ. ‘‘ಜೈ ಹಿಂದ್’’ ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಯು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಹಿಂದೂ ಎಂಬುದು ದೇಶವಾಚಕವೇ ಹೊರತು ಧರ್ಮವಾಚಕವಲ್ಲ. ಹಿಂದೂ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆವಿರ್ಭಾವಗೊಂಡ ಅಥವಾ ಹಿಂದೂ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಪ್ರವಾದಿಗಳಿಂದ ಪ್ರವರ್ತಿತವಾದ ಧರ್ಮವೇ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ. ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು, ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರು, ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು, ಬಸವೇಶ್ವರರು, ಬುದ್ಧ, ನಾನಕ, ಮಹಾವೀರ, ರೇಣುಕಾಚಾರ್ಯರು ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಹಿಂದೂ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಪ್ರವಾದಿಗಳು. ಇವರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಧರ್ಮಗಳೆಲ್ಲವೂ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೇ ಭಿನ್ನತೆ ಇದ್ದರೂ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವೇ ಆಗಿವೆ. ದೇವರನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿ ಒಪ್ಪದೇ ಇರಲಿ, ಜಾತಿಭೇದ ಒಪ್ಪಲಿ ಅಥವಾ ಒಪ್ಪದೇ ಇರಲಿ, ವೇದವನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿ ಅಥವಾ ಒಪ್ಪದೇ ಇರಲಿ, ಎಷ್ಟೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರಲಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಹಿಂದೂದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹಿಂದೂಧರ್ಮಗಳೇ ಆಗಿವೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಈ ಅರ್ಥವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ವೈದಿಕ ಧರ್ಮವೇ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವ ಆಧಾರವೂ ಇಲ್ಲ.

ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪದ ರಾಮಕೃಷ್ಣಾಶ್ರಮ, ಆರ್ಯಸಮಾಜ, ಸ್ವಾಮಿ ನಾರಾಯಣ ಪಂಥ, ಕುರುಬರ ಹಾಲು ಮತ, ಈಡಿಗ, ಬಿಲ್ಲವರ ನಾರಯಣ ಗುರು ಪಂಥ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಧರ್ಮಗಳು ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪದಿದ್ದರೂ ಹಿಂದೂಧರ್ಮವೇ ಆಗಿವೆಯಲ್ಲವೇ. ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತದಲ್ಲಾದ ಕ್ರಾಂತಿ, ಸುದಾರಣೆಯ ಫಲವಾಗಿ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟೆಂಟ್ ಮತವು ಹುಟ್ಟಿದಂತೆ, ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಾದ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮ ಹುಟ್ಟಿದೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮದ ಪರಶಿವನು ನಿರ್ಗುಣ, ನಿರಾಕಾರ. ಉಳಿದ ಧರ್ಮದ ಶಿವನು ಸಗುಣ ಸಾಕಾರವೆಂಬ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅದ್ವೈತ ಮತದ ಪರಬ್ರಹ್ಮನು ನಿರ್ಗುಣ ನಿರಾಕಾರ. ದ್ವೈತ, ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ ಪ್ರರಬ್ರಹ್ಮನು ಸಗುಣ ಸಾಕಾರ. ಆದರೂ ಈ ಮೂರೂ ಧರ್ಮಗಳೂ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮಗಳು ಹಾಗೂ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗಳೇ ಆಗಿವೆಯಲ್ಲವೇ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಿನ್ನ ಧರ್ಮಗಳ ಸಮುಚ್ಚಯವೇ ಹಿಂದೂಧರ್ಮವೆನಿಸಿದೆ. ಇತರ ಧರ್ಮಾನುಯಾಯಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನಾವು ವಿರೋಧವನ್ನು ಮಾಡಬಾರದು. ಅವರ ಜೊತೆಗೂ ಸೌಹಾರ್ದದಿಂದ ಇರಬೇಕು. ಆದರೆ ವಿದೇಶಿ ಧರ್ಮಗಳಿಂದಾಗುವ ಮತಾಂತರ ಮುಂತಾದ ಆಘಾತಗಳಿಂದ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಹಾನಿಯಾಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರದಿಂದಲೂ ಇರಬೇಕು. ಪರಧರ್ಮ ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ವಧರ್ಮ ನಿಷ್ಟೆಯೂ ಇರಬೇಕು. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವೆಂದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಭಾರತೀಯ ಧರ್ಮ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸಂಘಟಿತರಾದರೆ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಜೈನ, ಬೌದ್ಧ, ಸಿಖ್, ಧರ್ಮಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧರ್ಮಗಳು ಯಾವಾಗ ಆಗಿದ್ದೆಯೆಂಬುದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅವರ ಒಡೆದು ಆಳುವ ನೀತಿಯಿಂದ ಇದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧರ್ಮಗಳಾಗಿವೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಇವುಗಳು ಬೇರೆಯಾಗಿದ್ದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಾಗಿದ್ದರೆ ಆಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೂ ನಾನು ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೇ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಗಮನ ಕೊಡದೆ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳೂ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗಳೆಂದೇ ಭಾವಿಸಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸಬೇಕೆಂದೂ ನಾನು ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಕಳಕಳಿಯಿಂದ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಯಾವ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ವಿರೋಧವುಂಟು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಯಾವ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಮಾನತೆಯುಂಟು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವಕೊಟ್ಟು, ಸಮಾನ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸಹಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಾಳೋಣ, ಬೆಳೆಯೋಣ, ಬೆಳೆಗೋಣ. ಬರೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನೇ ಮುಂದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಧರ್ಮವೆನಿಸುವುದಾದರೆ, ದ್ವೈತ, ಅದ್ವೈತ ಮುಂತಾದ ಧರ್ಮಗಳಿಗೂ ಪರಸ್ಪರವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುವುದರಿಂದ ಎಲ್ಲವೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧರ್ಮಗಳೆನಿಸಿ ಭಾರೀ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಬಹುದು. ಭಾರತವು ಛಿದ್ರ ಛಿದ್ರವಾಗಬಹುದು. ಇಂತಹ ದುರಂತಕ್ಕೆ ನಾವು ಅವಕಾಶ ಕೊಡುವುದು ಬೇಡ. ತ್ರಿಮತಸ್ಥರೂ ಒಂದಾಗಬೇಕು. ವೀರಶೈವ ಲಿಂಗಾಯತರೂ ಒಂದಾಗಬೇಕು.ಎಡಗೈ, ಬಲಗೈ ದಲಿತರೂ ಪರಸ್ಪರ ಒಂದಾಗಬೇಕು. ಹಿಂದುಳಿದವರೂ ಒಂದಾಗಬೇಕು. ಹಿಂದೂಗಳೂ ಒಂದಾಗಬೇಕು. ಹಿಂದೂ, ಮುಸ್ಲಿಂ, ಕ್ರೈಸ್ತರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸಮಗ್ರ ಭಾರತವಾಸಿಗಳೆಲ್ಲರೂ ಒಂದಾಗಬೇಕು. ಇದೇ ನನ್ನ ದ್ಯೇಯ. ಇದೇ ನನ್ನ ಕನಸು. ಇದು ನನಸಾಗಲಿ. ದೇಶಕ್ಕೆ ಶುಭವಾಗಲೆಂದು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅದರಂತೆ ನಾನೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ. ಬ್ರಹ್ಮನು ಸಗುಣನಾಗಲಿ, ನಿರ್ಗುಣನಾಗಲಿ ಪರಬ್ರಹ್ಮಾರಾಧಕರೆಲ್ಲ ಹಿಂದೂಗಳಾಗಿರುವಂತೆ ಶಿವನು ಸಾಕಾರನಾಗಲಿ ನಿರಾಕಾರನಾಗಲಿ ಬಾಹ್ಯಲಿಂಗವಾಗಲಿ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವಾಗಲೀ ಲಿಂಗಾರಾಧಕರೆಲ್ಲರೂ ಹಿಂದೂಗಳೇ. ವೈದಿಕರಿಗೆ ಸಾಲಿಗ್ರಾಮವಿರುವಂತೆ ಲಿಂಗಾಯತರಿಗೆ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವಿರುತ್ತದೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಧರ್ಮವೆಂದು ವಾದಿಸುವವರು ಕಳುಹಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಏನೂ ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳಿಲ್ಲ. ವೈದಿಕಧರ್ಮಕ್ಕೂ ಲಿಂಗಾಯತಧರ್ಮಕ್ಕೂ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆಯಷ್ಟೆ.ಇದರಿಂದ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆಯೆಂದು ಸಿದ್ಧವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ದ್ವೈತ ಅದ್ವೈತಗಳಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ತೀವ್ರ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದ್ದರೂ ಅವೆರಡೂ ವೈದಿಕಧರ್ಮ ಹಾಗೂ ಹಿಂದೂಧರ್ಮ ಆಗಿಲ್ಲವೇ? ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪದ ಅನೇಕ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವಾಗಿದೆಯೆಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಇವೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವೆಂದು ವಾದಿಸುವ ಯಾರೂ ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ಉತ್ತರ ನೀಡಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಧರ್ಮವೆಂದು ಸಾಧಿಸಲು ಯಾರಿಂದಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ತೊರೆದು ಅನೇಕ ಭಿನ್ನಮತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ವಿಶಾಲಹಿಂದೂಧರ್ಮದ ಅನುಯಾಯಿಗಳಾಗಿ ಅನ್ಯೋನ್ಯತೆಯಿಂದ ಬಾಳೋಣವೆಂದು ಕಳಕಳಿಯಿಂದ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮ ಅನೇಕ ಜಾತಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧರ್ಮವೆಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಅಂತೂ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ನಮ್ಮ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಅಭಿಮಾನವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹಿಂದೂಧರ್ಮದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತರಾಗೋಣ. ಉಳಿದ ಧರ್ಮಾನುಯಾಯಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹ ಸೌಹಾರ್ದದಿಂದ ಬಾಳೋಣ.

ಇತ್ಯನೇಕ ನಾರಾಯಣ ಸ್ಮರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ

ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ವಿಶ್ವೇಶತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮೀಜಿ

ಪೇಜಾವರ ಅಧೋಕ್ಷಜ ಮಠ ಉಡುಪಿ