ನ್ಯಾಯಾಂಗ-ಶಾಸಕಾಂಗದ ಸಂಘರ್ಷದ ನಡುವೆ ಸಂವಿಧಾನ
ಕೆಳಗಿನ ► ಪ್ಲೇ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಸಂಪಾದಕೀಯದ ಆಡಿಯೋ ಆಲಿಸಿ
ಶಾಸಕಾಂಗ, ಕಾರ್ಯಾಂಗ ಹದಗೆಟ್ಟಾಗ ದೇಶದ ಕಟ್ಟ ಕಡೆಯ ಭರವಸೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗ. ಸರಕಾರ ಸಂವಿಧಾನದ ಚೌಕಟ್ಟು ಮೀರಿ ಪ್ರಜಾಸತ್ತೆಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ನಮ್ಮ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಹಲವು ಬಾರಿ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ಚಾಟಿ ಬೀಸಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿಯೇ ಸರಕಾರ ಹತ್ತು ಹಲವು ಬಾರಿ ಮುಜುಗರಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಸರಕಾರ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಜನರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದಾಗ ಜನರು ಮೊತ್ತ ಮೊದಲು ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಕಡೆಗೆ ಮುಖ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಜಾಸತ್ತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ತಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮವೂ ಒಂದು ಎಂದು ಜನರು ಬಲವಾಗಿ ನಂಬಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಸರಕಾರ ಈ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ. ದೇಶದ ಬಹುತೇಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಜನರ ಧ್ವನಿಯಾಗದೆ ಸರಕಾರದ ಧ್ವನಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ಈಗ ಇರುವ ಅಳಿದುಳಿದ ಭರವಸೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗ. ಆ ನ್ಯಾಯಾಂಗದಲ್ಲೂ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಸರಕಾರ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ತನ್ನ ಮೂಗಿನ ನೇರಕ್ಕಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, ನ್ಯಾಯಾಂಗವನ್ನು ಕುಲಗೆಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಸರಕಾರದಿಂದ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗದ ನಡುವೆ ಸಂಘರ್ಷ ಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಜಗದೀಪ್ ಧನ್ಕರ್ ಅವರು ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಮುಂದೆಯೇ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ವಿರುದ್ಧ ಕಟುವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದರು.
ಅವರ ಟೀಕೆಗೆ ಕಾರಣ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ನೇಮಕಾತಿಗಳ ಆಯೋಗವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದು. ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ನಡೆಸುವುದೇ ಈ ಆಯೋಗದ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಸಂಸತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ್ದ ಕಾನೂನನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ರದ್ದು ಪಡಿಸಿದ ಔಚಿತ್ಯವನ್ನು ಧನ್ಕರ್ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಸಂಸತ್‌ನ ಹತಾಶೆಗೆ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣ ಗುಟ್ಟಾಗಿಯೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಎಲ್ಲ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಜೀತಕ್ಕಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಮಾತ್ರ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪವಾಗಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಯಾವಾಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ನೇಮಕಾತಿಯ ಅಧಿಕಾರ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶಾಸಕಾಂಗದ ಕೈಯೊಳಗೆ ಬರುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ನ್ಯಾಯಾಂಗವೂ ಶಾಸಕಾಂಗದ ಸೂತ್ರದ ಗೊಂಬೆಯಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ನ್ಯಾ.ಡಿ.ವೈ.ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ (ಸಿಜೆಐ)ರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ತಿಕ್ಕಾಟ ತೀವ್ರ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ನ್ಯಾ.ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು 2012ರ ಬಳಿಕ ಇಷ್ಟೊಂದು ಸುದೀರ್ಘ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೊದಲ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.
ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿರುವ ನ್ಯಾ.ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 19 ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ನೇಮಕಗೊಳಿಸಬೇಕಿದೆ. ಇದು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಒಟ್ಟು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಬಲ (34)ದ ಅರ್ಧದಷ್ಟಿದೆ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ವಿರುದ್ಧದ ಟೀಕೆಗಳಿಗೆ ಜಗ್ಗುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸರಕಾರದ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಅಷ್ಟೇ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅವರು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರೊಂದಿಗೆ 'ಸಮಾಲೋಚನೆ 'ಯ ಬಳಿಕ ಉನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಂಗಕ್ಕೆ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ನೇಮಕಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನವು ಹೇಳುತ್ತದೆ. 1993ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಕೊಲಿಜಿಯಂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲವಾಗಿಸಲು, 2014ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ನೇತೃತ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರವು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಬದಲು ಎನ್‌ಜೆಎಸಿ ಅನ್ನು ತರಲು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತ್ತು. ಎನ್‌ಜೆಎಸಿ ಸಿಜೆಐ,ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಇಬ್ಬರು ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು,ಕಾನೂನು ಸಚಿವರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು 'ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿ'ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಲಿತ್ತು.ಆದರೆ,ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ್ದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅದು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರವನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಅಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತ್ತು. ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಂಸತ್ತು ಸಹ ಅತಿಕ್ರಮಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತ್ತು.
ಇದೀಗ ನೇಮಕಾತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರವು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಾತಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಮರುಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿದಿದೆ. ಕೊಲಿಜಿಯಂ ನೇಮಕಾತಿಗಾಗಿ ಹೆಸರೊಂದನ್ನು ಮರುಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದಾಗ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರವು ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ,ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಕೆಲವರನ್ನು ಕೇಂದ್ರವು ನೇಮಕಗೊಳಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಕೈ ಬಿಡಬಹುದು.ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ನ.28ರಂದು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಾತಿಗಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ್ದ 21 ಹೆಸರುಗಳ ಪೈಕಿ 19ನ್ನು ಕೇಂದ್ರವು ವಾಪಸ್ ಕಳುಹಿಸಿದೆ. ಇಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಮರಳಿಸಿರುವುದು ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಸನ್ನಿವೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಪೈಕಿ ಒಂಭತ್ತು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರೆ,ಇತರ 10 ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಮರುಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತ್ತು.ಇದಲ್ಲದೆ ಸರಕಾರದ ಸದಸ್ಯರಿಂದಲೂ ಕೊಲಿಜಿಯಂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಬಹಿರಂಗ ದಾಳಿಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿವೆ. ಕೇಂದ್ರ ಕಾನೂನು ಸಚಿವ ಕಿರಣ್ ರಿಜಿಜು ಪದೇ ಪದೇ ಕೊಲಿಜಿಯಂ ವಿರುದ್ಧ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎಸೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನ.25ರಂದು ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು, ''ಸರಕಾರವು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಪಾಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅದು ತನ್ನದೇ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಿದೆ'' ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.
ಸಿಬಿಐ, ಈ.ಡಿ.ಯಂತೆಯೇ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನೂ ತನ್ನ ಕೈಕೆಳಗಿನ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ದುರುದ್ದೇಶ ಸರಕಾರದ ಮುಂದಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೂ ಇದೆ. ಇಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸರಕಾರದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಹತ್ತು ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ಜಮ್ಮುಕಾಶ್ಮೀರ, ನೋಟು ನಿಷೇಧ, ಕೊರೋನ ದುರಂತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸರಕಾರದ ಅಳಿವು ಉಳಿವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲಿವೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ, ತನಗೆಬೇಕಾದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನಿಂದ ಹೇಳಿಸಬೇಕಾದರೆ, ತಾನೇ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿರುವ ಜನರು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಅದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಜತೆಗೆ ಯುದ್ಧಕ್ಕಿಳಿದಿದೆ. ಈ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಸೋತರೆ ಅದು ಸಂವಿಧಾನದ ಸೋಲಾಗಿಯೂ ಬದಲಾಗಲಿದೆ ಎನ್ನುವುದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಾತಿಲ್ಲ.