ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧ್ಯವೇ ?

- ಶ್ರೀಧರ ನಾಡ

ಆಗಸ್ಟ್ 9ರಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ‘ವಿಶ್ವ ಮೂಲ ನಿವಾಸಿಗಳ ದಿನ’ವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆಯಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ, ಪರಂಪರೆ, ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನ ಸಮುದಾಯಗಳು ನೀಡಿರುವ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಈ ಸಮುದಾಯದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಅವಲೋಕನ ನಡೆಯುತ್ತವೆ.

1994 ಡಿಸೆಂಬರ್ 10ರಂದು ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯು ಆಗಸ್ಟ್ 9ರಂದು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ‘ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ದಿನ’ವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಘೋಷಿಸಿತು. ಹಿಂದೆ 1982ರಲ್ಲಿ ಈ ದಿನದಂದೇ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನ ಸಮುದಾಯಗಳ ಕುರಿತ ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ‘ಕಾರ್ಯನಿರತ ತಂಡ’ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಸಭೆ ನಡೆಸಿದ ದಿನವಾದ್ದರಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನೇ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. 1994ರಲ್ಲಿನ ಈ ನಿರ್ಣಯದ ಬಳಿಕ ಡಿಸೆಂಬರ್ 23ರಂದು ನಡೆದ ಸಭೆಯು ಆ ದಿನದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ 1995 ರಿಂದ 2004ರವರೆಗೆ ‘ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಶಕ’ವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಬೇಕೆಂಬ ನಿರ್ಧಾರ ವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿತು. ಆನಂತರ 2004ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ದಶಕವಾಗಿ 2005ರಿಂದ 2015ರವರೆಗೆ ‘ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಘನತೆಗಾಗಿ’ ಆಚರಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಹಾಗೆಯೇ ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜನರಲ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯು ‘ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ 2030ರ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು 25 ಸೆಪ್ಟಂಬರ್ 2015ರಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯ ಸೂಚಿಯು ಜನವರಿ 1, 2016ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂತು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ 15 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಶಾಲವಾದ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ನೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯಾಗಿದ್ದು, 17 ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು 169 ಸಂಬಂಧಿತ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕಾರ್ಪಸೂಚಿಯು ‘‘ಯಾರನ್ನೂ ಹಿಂದೆ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಮೊದಲು ಅತ್ಯಂತ ಹಿಂದುಳಿದವರನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ’’ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. 2030ರ ಒಳಗಾಗಿ ವಿಶ್ವದ ಆದಿವಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಶ್ರಮಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಯುವಜನತೆ ಸಮುದಾಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಕೈ ಜೋಡಿಸಲು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲು ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆ ಕರೆ ನೀಡಿದೆ.

ಮಾನವನ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಮೂಲ ಅಡಿಪಾಯವಾಗಿರುವ ಆದಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿತನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಗೌರವಿಸಿದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ಸ್ವಾಗತಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಇಂದಿನ ಸಮಾಜ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಮೂಲಗಳಿಂದಲೇ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿದೆ. ಆದರೆ ನಾಗರಿಕತೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ಹಲವಾರು ಸಮುದಾಯಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಬಹುಮುಖ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಂದ ವಂಚಿತವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಫಲವಿಲ್ಲದೆ ನರಳುತ್ತಾ ಬದುಕುತ್ತಿವೆ. ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಾ ಅಪಾರವಾದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಮೂಲೆಗೊತ್ತಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ದನಿಯೆತ್ತಿ ನಡೆಸಿದ ಹೋರಾಟದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯಿಂದಲೂ ತುಳಿತಕ್ಕೊಳಗಾಗಿರುವ ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡಲು, ಪಾರಂಪರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ, ವಿಶಿಷ್ಟ ಜೀವನ ಕ್ರಮ, ಜ್ಞಾನ ಪರಂಪರೆ, ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಗೌರವಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಈ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನ ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲು, ಈ ಸಮುದಾಯಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ, ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಣೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ಒದಗಿಸಬೇಕೆಂದು ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಿಗೂ ಕರೆ ನೀಡಿದೆ.

ಇಂತಹ ದಿನಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸರಕಾರಗಳು ಕಳೆದ 28 ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಮಾಡಿಕೊಂಡೇ ಬಂದಿವೆ. ಕೆಲವು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಜೀವನ ಸ್ಥಿತಿ ಸುಧಾರಿಸಿತೇ? ಎಂದರೆ ಖಂಡಿತ ಇಲ್ಲ. ಈಗಲೂ ಕಾಡು ಮೇಡುಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಮ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಾ, ಸ್ವಂತ ಭೂಮಿ ಇಲ್ಲ, ಮನೆಯಿಲ್ಲ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯವಿಲ್ಲ. ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಾ ಆಹಾರವಿಲ್ಲ. ರೇಷನ್ ಕಾರ್ಡ್, ವೋಟರ್ ಕಾರ್ಡ್ಗಳೂ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಗಿಲ್ಲ. ಬದುಕಲು ಇತರರ ಜಮೀನು- ಪ್ಲಾಂಟೇಷನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಜೀತದಾಳುಗಳಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕಟ್ಟಡ ಮುಂತಾದ ಕಾಮಗಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೈಮುರಿದು ದುಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅನೇಕ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದ ಅವಕಾಶಗಳೇ ಇಲ್ಲ. ಹಲವಾರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಎತ್ತಂಗಡಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪರಿಹಾರವೂ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ನಿರ್ವಸತಿದಾರರಾಗಿ ವಿಪರೀತ ವಲಸೆ, ಅನ್ನ, ನೆರಳಿಗಾಗಿನ ಪರದಾಟದಲ್ಲಿ ಅತಂತ್ರರಾಗಿ ಅಲೆಯಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಕಾಡಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೇಲೆ ಪಾರಂಪರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕಾನೂನುಗಳು ಇವೆ ನಿಜ. ಆದರೆ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಡಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಅಡೆ ತಡೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ದೌರ್ಜನ್ಯಗಳು, ಅತ್ಯಾಚಾರಗಳೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಲಿಷ್ಠರ ಎದುರಿನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಿನ ರಕ್ಷಣೆಯೂ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಇಂದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಯೋಜನೆಗಳು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಮೂಲ ನೆಲೆಗೆ ಮುಳ್ಳಾಗಿವೆ. ವಿವೇಚನೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಡೆಸುವ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಲೂಟಿ ಇಡೀ ದೇಶವನ್ನೇ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬರಡು ಮಾಡಬಲ್ಲದು. ಜಾಗತಿಕ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಗಳಿಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಇಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂದು ಸರಕಾರ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮನ ಬಂದಂತೆ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತದ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಇಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಅವರ ನೆಲೆಗಳಿಂದ ಎತ್ತಗಂಡಿ ಮಾಡಿ ಅವರ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಬೃಹತ್ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದಿವಾಸಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ತೆರವುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದಿವಾಸಿ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗುವ ಉತ್ಪನ್ನ, ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂದು ಆದಿವಾಸಿಯೇತರ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ‘ಪೇಸಾ’ ಕಾಯ್ದೆ ಪ್ರಕಾರ ಆದಿವಾಸಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಸುವ ಮೊದಲು ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಕುರಿತು ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಬೇಕು. ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಆದರೆ ಈಗಿನ ನಮ್ಮ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ ಈ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಬುಡಮೇಲು ಮಾಡಿದೆ. ಸರಕಾರ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಪರವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಭರದಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಿಚ್ಛೇದ 5 ಮತ್ತು 6ರಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅದು ಈ ಬಾರಿ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾದ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಕಾಯ್ದೆ 2023 ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾನೂನು ಇನ್ನಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಡಲಿದೆ. ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಆಗಿರುವ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಅನ್ಯಾಯವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲೆಂದೇ ತಂದಿರುವ 2006 ರ ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಆರಂಭಗೊಂಡಿದೆ. ಇಂತಹ ಆದಿವಾಸಿ ವಿರೋಧಿ ನೀತಿಗಳು ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ನಡೆದಿವೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಸರಕಾರಗಳು ಆದಿವಾಸಿ-ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಏನೇನೋ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿ ಏನು ಅರ್ಥವಿದೆ?.

ಇಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಮತ್ತು ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳು ಇನ್ನುಳಿದ ಮೂಲ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜಕೀಯ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದು ಹೋರಾಟ ಚಳವಳಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಕಳವಳದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಸರಕಾರ ಗುರುತಿಸಿದ 50 ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ 26 ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಅಳಿವಿನಂಚಿಗೆ ಸಾಗಿವೆ.

ಹಾಗೆಯೇ ನಿಜವಾಗಿ ಆದಿವಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು ಆಗಿರುವ ಕಣುಬಿ, ಹಾಲಕ್ಕಿ, ಕರೆಒಕ್ಕಲಿಗ, ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಸಲ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಇದುವರೆಗೆ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸದೆ ಮೀನಾಮೇಷ ಎಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಕಾರ್ಯಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸರಕಾರ ರೂಪಿಸಿಲ್ಲ. ಸಮುದಾಯದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಿಂತ ಜನ ವಿರೋಧಿ ನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಸಿಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್ 9ರ ವಿಶ್ವ ಆದಿವಾಸಿ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ಆದಿವಾಸಿ ಹಕ್ಕುಗಳ ದಿನವನ್ನಾಗಿ, ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೋರಾಡುವ ಸಂಕಲ್ಪದ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಬೇಕಿದೆ.